Noughty, noughty

I ein elles frykteleg artikkel om ny feminisme i Times Online kom eg endeleg over ei god nemning for tiåret me er på full fart ut av: The noughties. Berre eit år att til å finna eit godt, norsk ord.

Noko godt i glaset

Fredagskvelden vart nytta til årsmøte i VOMWA (Vadsø og Omegn Maltwhiskey-Association), der snåle smakar frå Skye til Islay vart skildra i kreative ordelag til akkompagnement av Robert Burns-songar og stew med sau i. Kveldens høgdepunkt: Ein 25 år gamal dram frå no nedlagde Port Ellen (Islay), med så mykje røyk i aromaen at det er eit under at ikkje brannvesenet rykte ut då korken kom av og så lang ettersmak at ikkje eingong tvilsom grappa kunne ta knekken på han. Fyldig referat med tilhøyrande uskarpe bilete er å finna på fjesboka.

Noko fint

Det er nok alderen. Eg har vorte så lettrørt. Så då eg sto og såg avslutningsshowet på Skapande uke (og skuleåret) på Vadsø ungdomsskole på fredag, kjende eg ein aldri så liten klump i halsen.
Heile veka har eg og andre folk frå fiskebollefabrikken meir eller mindre teke over ungdomsskulen, og elevane har skapt og skapt, i ulike uttrykksgreiner, frå biletkunst til sceneproduksjon, frå videoreportasje til idrott. To økter på to timar kvar dag. Frukost før første økt, lunsj med sceneinnslag imellom. På avslutningsdagen sende me dei ut i byen med produkta sine, før dei kom tilbake til skulen og hadde show. Alt, frå sparkekonkurransen til logoen, er produsert og skaffa til veie av elevane sjølve. Og alle har vore med. Det er der det stikk, tenkte eg på veg attende til kontoret etterpå. Juleavslutningsshow finst overalt, "flinke ungdommar" er det ingen mangel på. Men det vert fort nokon som viser kva dei kan, medan andre ser på. Eller let vera. Å oppleva noko som er produsert av alle er noko anna. Ikkje like polert, men til gjengjeld så tettpakka med nervøs, stolt, ungdommeleg energi at gnistane fyk. Dei gjer ikkje berre det dei kan, men det dei vil, og i ein viss forstand det dei må. Ikkje av di lærarane eller me seier at dei må og skal, men av di me har vorte einige om at dette og dette skal me gjera i løpet av dagen eller veka. Dei tek ansvar. Sit fordundre meg og jobbar før me er på plass om morgonen.
Sjølv har eg jobba med mediegruppa. Eg veit ikkje heilt kva eg hadde venta. Ikkje dette, i alle fall. Denne enorme energien og viljen til å få ting til, viljen til å ta ansvar og sørga for at ting vert gjort. Det har vore som å surfa store bølgjer. Me endte opp med å drukna fullstendig i reportasjar, bilete og anna stoff kvar einaste dag, endå om me hadde fem kanalar å publisera i. Det kjem til å gå langt ut på nyåret før alt er ute på nettstaden. Eg synest Kristian summar det opp ganske greit i denne videosnutten, som er snekra saman på ein dag, etter om lag ein halv time med instruksjon i kamerabruk og redigering:

Ellers ser eg til mi glede i den andre videoen som er lagt ut at innendørs parkour er like populært i dag som den gong skribenten sjølv gjekk på ungdomsskulen. Når ein er femten, er ein pult like mykje noko å hoppa over som å sitta ved. No får eg lyst til å øva på håndståande og backflips.

Når alt synest å gå til h...

...finst der ein slags pervers trøst i slikt som dette:

(via Failblog)

Nansenfyll

"Pengene er brukt på akkurat det som var hensikten, nemlig et forprosjekt. I dette ligger det både research og en del møtevirksomhet," sier Bjørn Frodahl i Nansenkomiteen i Bærum til Dagens Næringsliv etter å vorte presentert for barrekninga frå eitt av møta i komiteen som skulle skaffa eit minnesmerke over Fritjof Nansen til Lysaker: 42 pils, 12 snaps, 11 flasker vin, to flaskar champagne, to liter akevitt og ein halv gammel dansk. Fordelt på seks komitemedlemmer.
No har komiteen funne ut at dei vil leggja ned arbeidet som har pågått i fire år, og sendt ei rekning på 64.000 kroner til kommunen for "research"-arbeidet sitt. Forutan ovannemnde barrekning, dreier det seg om åtte middager, eit grillparty og ein konsert med Arve Tellefsen.
Eg trur jammen det er på tide å setta opp eit Amundsen-monument her i byen...

Nok sagt

Eg har veldig lite greie på økonomi. Det var ikkje eit fag eg hadde på skulen, og det vesle eg kan, er stort sett fruktar av lesing av i beste fall populærfaglege artiklar og den naudsynte vaksenopplæring som følgjer av å verta eigar og drivar av eit firma. Eg kan sjå visse samanhengar, som at når verdien på bustadeigedom fell, går renta på lån til å kjøpa slike opp, ettersom risikoen ved å gje slike lån aukar. Og visse paradoks, som at å auka renta, aukar sjansen for at låntakar må kvitta seg med bustaden eller ikkje greier å innfri lånet (eller båe delar), noko som driv prisen lågare og aukar risikoen endå meir. Det kan synest som om heile det økonomiske feltet er styrt av slike nedadgåande eller oppadgåande spiralrørsler der alt har sin eigen årsak som konsekvens.
Men som sagt, eg veit fint lite om økonomi, og det som for meg kan framstå meiningslaust og destruktivt, er kan hende forståeleg for ein som har sett seg djupt inn i materien, slik kaotiske versystem kan verta tildels forutseielege for ein meteorolog med tilgang på enorme mengder data og stor prosessorkraft. Det forrykande finansielle uveret dei siste månadene er kan hende eigna til å så tvil om nett det, ettersom det for dei fleste i ettertid kan synest litt opplagt at det i lengda ikkje ville vera lønsamt å blåsa opp verdiar og rekna framtidig avkastning av inntektsstraumar som var heilt teoretiske (litt forenkla: Om nokon kjøper og sel vidare eit løpande lån, vert det rekna som likeverdig med at eit nytt låneforhold er etablert, og dermed kan dei same pengane i prinsippet lånast ut i det uendelege).
Som sagt, eg har ikkje peiling på økonomi, og har ikkje tenkt å fella dom over desse tinga. Om berre økonomane, særleg tatt i betraktning korleis dei har skjøtta sitt eige felt, kunne gjera det same. Men nei. Økonomar er notoriske fag-imperialistar, som utøver sine teoriar langt utanfor der dei høyrer heime. Det gjer for så vidt andre fagfolk òg, men det får sjeldan så harde og konkrete konsekvensar at ein sosialantropolog meiner noko om bedriftskultur eller ein litteraturvitar noko om krigen i Irak som når ein økonom meiner noko om ein eller annan "marknad" eller"økonomi" (omgrep økonomar likar å nytta om alt som er eit system, anten det faktisk er organisert som ein marknad eller ikkje, til dømes "sjukehusøkonomi", "bokmarknad" og "arbeidsmarknad"), eller aller helst om sjølvaste "økonomien" (som for skribenter innan økonomi gjerne er synonymt med "samfunnet", minus alle menneska i det).
Dette handlar ikkje om at ein ikkje skal uttala seg om ting ein ikkje har greie på. Det må økonomane gjerne få halda fram med, slik eg gjerne uttalar meg om økonomi viss eg får sjansen. Men det må då gå an å la vera å høyra på folk som heilt tydeleg ikkje har snøring (meg sjølv inkludert)? Her eit framlegg til avtale (hallo, alle økonomar som er faste lesarar av denne bloggen): Om de sluttar å drukna oss i handelsmetaforar for alt me føretek oss, så skal eg prøva å overtyda meg sjølv at å kjøpa fleire dyre ting eg ikkje har råd til kjem til å gjera jobben min tryggare og framtida betre. Ønsk meg lukke til.