Sjornalistar er domme, dei

Det har vekt ein smule oppsikt at om lag tredjeparten av norske journalistar ikkje veit kva KS er for noko, og endå færre veit kven som har bede nato om å gjera greia si i Afghanistan. Det einaste som er betryggande med denne undersøkjinga, er at det ikkje er så stor skilnad på kunnskapsnivået mellom journalistane og publikum (at publikum skårar betre, er jo i grunnen betryggande, jamvel om Dagbladet rapporterar om eit snitt på tre av ti på sin kviss, som er litt urovekkjande). Ein kan ikkje ta seg tid til å forklara alt, og ingen er tent med medier fulle av stoff som folk ikkje forstår. Det som er verre, er at dette er ting alle burde vita (ja, eg synest faktisk alle burde vita om USA er med i OSSE eller ikkje). Elles overlet me makta til "ekspertane" i byråkrati og politisk sfære.
Det er forskjell på å vera dum og å vera kunnskapslaus. Det ingen har lært deg, kan du ikkje klandrast for å ikkje vita. Eg hugsar eit sitat som var attgjeve i ei lærebok i journalistikk som var i bruk den gongen eg studerte, tillagt ein amerikansk redaktør som eg ikkje hugsar namnet på: "Eg kan tilgje ein journalist at han er så dum at han ikkje veit korleis eit ord skal skrivast. Men ikkje at han er så lat at han ikkje slår det opp."
Det er ein god leveregel for gramatikk og ortografi, men av og til, til dømes i ein intervjusituasjon, treng ein å vita ting der og då, ikkje berre kvar på wikipedia ein finn svaret. Problemet er vel at stadig færre journalistar nokonsinne finn seg sjølv i ein intervjusituasjon eller ute i felten. Dei sit helst og skriv av eller les opp pressemeldingar og byråstoff, eller stiller det mest fjollete av alle spørsmål: "Kva er din kommentar til dette?" Når dei har gjort det lenge nok, vert dei forfremma til politiske kommentatorar. Eller dei sluttar.